از دیرباز تبریز با دروازه های هشتگانه اش شناخته می شد که از ۲۴۰۰ سال پیش به منظور حفظ امنیت شهر و کنترل ورود و خروج به شهر تبریز ایجاد شده بودند.

به گزارش سازه خبر، در نسخ تاریخی و سفرنامه ها آمده است که تقریبا هر یک از این دروازه ها با توجه به منطقه ای که در آن قرارگرفته اند دارای نمادها و المانهایی بوده اند و همسایگان خارجی،تاجران و مسافران با عبور از این هشت دروازه وارد تبریز می شدند.

در حال حاضر تبریز دارای ۴ ورودی اصلی از سمت مرند، آذرشهر، تهران( جاده قدیم) و تهران( اتوبان) است و مردمی که قصد ورود به تبریز را دارند از این مسیرها وارد تبریز می شوند.

آنچه که در ورود به تبریز مشاهده می شود این است که اصلا مشخص نیست، تبریز از کجا آغاز می شود! در مسیرهای یاد شده پلیس راه وجود دارد و بعد از آن کارخانه ها و در نهایت ساختمانهای مسکونی به چشم می خورند و در کنار اینها زوائد بصری بسیاری نیز مشاهده می شود، نهایتا اثری از نمادهایی که متناسب با تاریخ و تمدن تبریز است وجود ندارد و روی هم رفته ورودی های این شهر از تمامی مسیر های یاد شده کاملا بلاتکلیف به حال خود رها شده اند و به گونه ای زشت و نازیبا می باشند و در شان تبریز و مردمانش نمی باشند.

البته ساماندهی ورودی های شهر تبریز موضوعی است که از چندین سال گذشته همواره مورد بحث و تبادل نظر کارشناسان بوده و همواره شهرداران تبریز و اعضای شورای اسلامی این شهر طی ادوار مختلف بر علاقمندی خود برای اجرای طرح ساماندهی ورودی های شهر تبریز تاکید کرده اند اما در عمل اقدام قابل دفاعی صورت نگرفته است.

یعقوب هوشیار شهردار تبریز نیز در بهمن ماه سال ۱۴۰۱ گفته بود  ورودی شمالغرب تبریز تا پایان سال‌جاری ساماندهی شود! وی تاکید کرده بود ساماندهی ورودی شهر یک موضوع حیاتی برای مناطق ۶ و ۷ است و وقتی شاهد بی نظمی در ورودی شهر از سمت مرند هستیم، به رغم تمام زحمت‌های صورت گرفته، کم‌توجهی به این موضوع عملکرد مناطق را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.

با اینکه شهردار تبریز بر اهمیت ساماندهی ورودی های شهر تبریز به عنوان امری حیاتی همواره تاکید کرده است اما تاکنون اقدام عملی درخور توجه به غیر از آسفالت معابر در این راستا انجام نشده است.

آنچه که تاکید بر آن لازم و ضروری بوده این است که فضای ورودی شهر به عنوان مفصل اتصال دهنده فضای طبیعی خارج و فضای مصنوعی داخل شهر و به عنوان برقرار کننده ارتباط میان شهر و پیرامونش از برخی الگوهای ارتباط فضایی پیروی می کند.

گسترش خودبه خود و توسعه بی رویه و بدون برنامه شهرها و توجه نکردن به الگوهای توسعه فضایی مناسب باعث ضعف در شکل و محتوای فضاهای ورودی شهر گردیده است.

از آنجا که فضای ورودی در شهر به عنوان یکی از فضاهای مهم شهری محسوب می شود و حتی می توان آن را به عنوان اولین فضا در برخورد با پدیده شهر تصور کرد، توجه به مفهوم ورودی و الگوهای رایج ارتباط فضایی این پدیده یکی ازاساسی ترین موارد در توجه به رویکرد فضاهای شهری است و نباید مورد غفلت قرار گیرد چراکه ورودی های شهر نقش بسیار تعیین کننده ای در شکل گیری تصویر ذهنی نسبت به مردم ساکن در شهر و مدیران و مسئولان شهری و در نهایت جذب گردشگر ایفا می کنند.

بنابراین برای دستیابی به راهکارهای مناسب در طراحی و ساماندهی ورودی های کنونی تبریز باید یک برنامه اساسی و مدون تدوین شود و از هنر طراحان و معماران برجسته کشور بهره گیری گردد تا طرح هایی متناسب با تاریخ و مکتب تبریز در ورودیهای این شهر اجرا شوند و به معنای واقعی ساماندهی انجام گردد و صرفا به آسفالت معابر اکتفا نگردد.

امیرحسینی